Binnenkort komt er een nieuwe columnist.
Ik heb het met plezier gedaan, maar een nieuwe schrijver, een nieuw geluid. Een nieuw jaar, een nieuwe columnist.
De afgelopen jaren heb ik me bezig gehouden met schilderen en tekenen. Ben ik een aantal keren van atelier verhuisd. Mopper ik daar niet meer over, omdat een klaagcultuur niet helpt. Vul ik optimistisch enquetes in over ateliers in Gelderland met de altijd, wellicht naieve hoop dat je stem laten horen in ieder geval een begin is om plekken gerealiseerd te krijgen. Ambtenarij en regels is verder niet aan mij besteed, dus dan hoop ik weer dat anderen de rol van politiek speler op zich willen nemen en dat ik alleen een beetje draagkracht te weeg kan brengen.
Ik weet inmiddels dat Wageningen heel erg open staat voor kunst. Zolang de knippen gesloten blijven. Of wellicht moet ik zelf zakelijker worden. En me beter presenteren. En ik weet niet waar nu de paal voor het vijfmeiplein gebleven is. Maar ook daar ben ik kort door de bocht. Waar een wil was, was een weg en daar ging het regelen van subsidie en afspraken ineens heel snel. En kwam iedereen in eerste instantie in actie. Waarom komt men niet in actie voor andere vormen van kunst en ziet men daar de meerwaarde niet van in? Maar voorlopig ben ik al tevreden dat ik niet weer hoef te verhuizen van atelier. Komt tijd, komt raad, komt plaats, komt een idee.
In deze tijd heb ik soms hersenstoomwolken gehad over geloven, kunst, vrijheid van meningsuiting en wat nu precies discriminatie is, als alles gebaseerd is op het recht van vrijheid van geloof. En kwam ik mijn eigen pijn en angst weer tegen. Want waar ligt de grens? Bij zeggen wat je denkt? Je mag toch zeggen wat je denkt? Realiseerde ik me dat ik me toch drukker maakte als ik dacht en me zorgen maakte over het feit dat een museum foto’s niet wil plaatsen. Nederland angstiger werd. Ik ineens politiek en kunst en een geloof vermengd zag in filmen als Fitna, cartoonisten, jonge afgevallen moslims. Het heeft me toch geraakt.
Maar ik heb mezelf teruggefloten. Je bent kunstenaar. Het enige wat je kan is een persoonlijk verhaal vertellen. Het enige waar ik me druk over moet maken is zorgen dat je schilderijen eerlijk zijn. Ik ga mijn kunst niet inzetten voor een mening, een boodschap, een roep voor vrijheid of het met politiek vermengen. Het enige wat ik wil laten zien, is een persoonlijke zoektocht. En daar hoort de strijd van een geloof bij. Niet het moslim geloof. Een calvinistisch geloof. Daar horen mijn zorgen bij. Maar ik wil het klein houden en bij mijn eigen geschiedenis en mijn eigen opvoeding. Er moet in mijn eigen familielijn wat veranderen en kunst helpt daar misschien niet bij, maar kunst is nog een plek die veiligheid en eerlijkheid biedt. En in Nederland ben ik sowieso een kleine nietige schakel die weggestopt zit in een atelier. Volkomen onzichtbaar.
Nou geloof ik ook dat ik inmiddels een eigen beeldtaal heb ontwikkeld en dat mensen daar best langer als een seconde naar kunnen kijken, met of zonder sigaar, met of zonder meesmuilende glimlach, met of zonder open blik, met of zonder interpretatie. Wellicht alleen opgaan in kleuren. Iedereen ziet iets anders en geeft een andere betekenis aan een lijn.
En zo komt de lente er weer aan. Het voorjaar. Kan kunst wellicht een buitenbelevenis worden of is het al een belevenis voor mezelf als ik buiten ga schilderen.
Ga ik proberen meer tijd vrij te maken voor bezoeken aan galerie en musea. Ga ik proberen naast alle worstelingen op het doek af en toe alleen te observeren met mijn fototoestel. Ga ik poorten fotograferen. Hoe voorspelbaar. Hemelpoorten. De weg. De strijd. De rust van de zee en het water. Maar ik ben niet van het water. Mijn broer is van het water en daar op de zee ziet hij niemand. En misschien waren we altijd allebei alleen maar op de vlucht, maar wist ik het niet. Omdat hij zoveel ouder was. Begrijp ik het nu allemaal pas. Ja, misschien ga ik wel mijn persoonlijke geschiedenis weer in. Of ga ik alleen maar observeren en kies ik nu zelf voor het zwijgen, in plaats dat het een opgelegde regel is. Een stad, je eigen verhaal.Maar als ik het allemaal begrijp, wat valt er dan nog te ontdekken?
In ieder geval wens ik de toekomstige schrijver van deze column veel succes!
Kunstenaars en liefhebbers van kunst, leuk om elkaar digitaal te ontmoeten.
En we zullen doorgaan, en uit de stilte komt een nieuw geluid, en de natuur en de stad, en de zee, de golven, de woeste stormen, overal is ruimte, als je maar van binnen ruimte hebt.
Marjan Verloop