“Wageningens Kwaad” – Het boek dat je weet dat moet komen

Wie schrijft er met mij een boek? Het wordt geen fijn boek. Liever niet dus, ik heb toch al geen zitvlees voor boeken. Maar het moet er wel komen, de titel heb ik al: “Wagenings Kwaad”. Het gaat over wat er eventueel, let wel, eventuéél, mis is met Wageningen, en wat daaraan te doen valt. En dan heb ik het niet over de stad maar over de mensen. Want af en toe vraag ik me af wat voor volk er eigenlijk door onze straten schuifelt, ’s nachts of overdag. Hoe staat het eigenlijk met “Das Böse” in ons stadje? Wat is, alle plussen en minnen opgeteld, het échte Wageningen? Meer dan ooit zijn we tegenwoordig aan het “Bruisen”, “Proeven”, “Present zijn” en dingen “Samen” doen, maar wát is het waarover men niet praat? De dokter weet het, de politie, de burgemeester (hopelijk), de buurtbemiddelaar, de onderwijzer, de eerste hulp, de GGD, de GGZ, de priester, de Jeugdzorg, enzovoort. Maar iedereen zwijgt. Alleen in de kranten kom je die rare Wageningse snuiters soms tegen, drugshandel is dan nog het minste. Laatst was er een die kennelijk zijn vrouw had geslagen en verkracht – topje van de ijsberg, wie weet. Beweert ie voor de rechtbank serieus dat gedwongen seks in een huwelijk per definitie niet bestaat. Zo iemand dus. Een andere Wageninger presteerde het onlangs om in één klap vierhonderd i-phones achterover te drukken. Een groot denker, maar wel voor de verkeerde zaak. En dan al die dronken figuren met hun geschreeuw en geweld om niks, elk weekend weer. Houdt dat nou nooit op? Hoe kan het dat onvolkomenheden zich zo vaak herhalen, is er nu niemand die daar eens wat aan doet? Zit het zó diep in het menselijk bestaan? Of zijn er nog teveel mensen die achteroverleunen – ik denk aan mijn donderpreek tegen achteroverleuners, op onze pont over de Rijn, mei 2011, staande op de tafel van De Tafel van W, niet te missen dus, maar na afloop ging iedereen door met waar ie mee bezig was, de achteroverleuners dus met achteroverleunen. Moet ik soms uit protest van een brug springen? Beetje lastig in Wageningen, de enige die ik ken is het Giethoornbruggetje en daarvan wil ik het theatraal effect eerst even narekenen.

Maar goed, ze zeggen dat het Kwaad onder ons is en dat in ons allen zit. Kan zijn, maar bij sommigen komt het er dan wel heel rottig uit! Tel eens op welk percentage van onze beroepsbevolking bezig is de rest onder de duim te houden of in elk geval de schade te beperken – de P van Preventie zie je trouwens opmerkelijk weinig in afkortingen in de zorg. Het zou best eens een dik boek kunnen worden dat “Wagenings Kwaad”, misschien wel dikker dan “Geschiedenis van Wageningen”. Of heb elk nadeel ze voordeel om met Cruijff te spreken, en maken we er een USP van, een Unique Selling Point, voor het toerisme? “Wageningen, city of crime, rafelrand van de Veluwe!” Werk aan de winkel voor Rondleidingen Wageningen: “…en in dat zolderkamertje kun je je tegen betaling laten afranselen, en ziet u dat huis met die veel te dure auto? Typisch gevalletje van witte-boorden criminaliteit. Door deze verrekijker kunt u de werkkamer van een chanteur zien. Op de achtergrond zie je een reproductie van “De Vrek” van Jan Steen. De Dood die door een ruitje gluurt is afgeplakt”. In mijn stadsdichterstijd heb ik hier en daar wat regels aan Het Kwaad gewijd, ik was benieuwd hoe daar op zou worden gereageerd. Daarmee wilde ik een vraagteken zetten bij de kennelijke “normaliteit” van nare maatschappelijke verschijnselen. Het ging me niet om elk gedoe buiten de lijntjes, wie ben ik om daar over te oordelen. Maar ik vroeg me wel af of we die verschijnselen, zelfs als ze statistisch gezien binnen een zeker gemiddelde vallen, ook éthisch gezien normaal moeten vinden, en accepteren. En met die vraag zit ik nog steeds.

Ach, het gaat allemaal voorbij, het goede en het foute. Maar als we het nou voor elkaar konden krijgen dat het kwaad zich wat minder herhaalt, wat voor een leuk boek zouden we dan als vervolg op “Wagenings Kwaad” kunnen schrijven! De titel heb ik al: “Fijn Wageningen”. Vrijwilligers gevraagd, ik zorg wel voor de koffie, voor boeken heb ik nog steeds geen zitvlees …

Laurens van der Zee, mei 2016, column bij De Tafel van W (24 mei ’16) en cultuurinwageningen.nl

De meeste aangestipte teksten staan in de stadsdichtersrubriek op http://www.cultuurinwageningen.nl. De tekst waarin achteroverleuners gegeseld worden staat hier: http://www.laurensvanderzee.nl/installaties/42.htm

SLUIT
SLUIT